و دین در این موضوع فقط به جهت «تاکید» به مسئله حجاب پرداخته است وگرنه عقل خود می‌تواند بحث حجاب را اثبات و تجویز کند. حجت‌الاسلام رفیعی، در بیان کلی از تعریف حجاب ابراز داشت: از نظر فقهی حجاب یعنی زنان در پوشیدگی بکوشند و مردان عفت و تقوای چشم داشته باشند و در کنترل نگاه و نظر خود به جنس مخالف تلاش کنند. وی با اشاره به کتاب‌تاریخ تمدن ویل دورانت گفت: مردها توجه به ظاهر جنس مخالف دارند و از طرفی در زن‌ها میل به خودنمایی در همه زمان‌ها و همه قاره‌ها به چشم می‌خورد.
اسلام خودنمایی را برای زنان و میل توجه برای مردان را تا حدی محدود کرده است. وی همچنین بسیاری از اندیشمندان را مثال زد که با وجود مسلمان نبودن به مسئله پوشش زنان و نگاه مردان توجه کرده‌اند و فواید و قوانینی را برای آن در نظر گرفته‌اند. به اعتقاد وی این مسئله ناشی از توجه به حجاب به عنوان یک موضوع عقلی است، نه موضوعی که صرفاً جنبه عبادی داشته باشد.
وی در بیان کلی‌تر به حجاب گفت که از نظر فقه، زن همواره باید بدن خود را به استثنای صورت و دوکف بپوشاند، به بیانی بدن و موی زن مشمول حجاب می‌شود و باید در پوشیدن آن بکوشد. مرد هم باید از نگاه کردن به زن نامحرم پرهیز کند.
اثرات فردی و اجتماعی حجاب
به اعتقاد حجت‌الاسلام رفیعی، دلایلی وجود دارد که باعث می‌شود «حجاب» ضروری شود و مورد توجه قرار گیرد. اولین مورد آرامش روحی فرد است. وی توضیح می‌دهد: در واقع جامعه اسلامی می‌خواهد افراد از آشوب برحذر باشند و شخصیت زن و مرد در یک فضای کاملا آرام شکل بگیرد و در واقع اگر آرامش نباشد انسان به کمال هم نمی‌رسد و در جامعه رشد نمی‌کند. قطعاً خودنمایی هم هزینه‌های گزافی را به دنبال دارد که این مسائل خود به خود روح انسان را آزار می‌دهد.
در بیان کلی، آرایش و درخشندگی در خارج از خانه ضد‌آرامش است و مصونیت و حجاب، راحتی روح را به دنبال دارد. وی سلامت جامعه را به عنوان دومین دلیل در رعایت حجاب مطرح کرد و گفت: سلامت اجتماعی تا حد زیادی به حجاب وابسته است. اگر حجاب و پوشش به نحو احسن رعایت شود می‌تواند سلامت روح را در جامعه تامین کند، و نیز ثمرات مثبت دیگری را هم در پی داشته باشد.
وی ادامه می‌دهد: هم اکنون جرم شناسان در جامعه‌شناسی به این نتیجه رسیده‌اند که حجاب و عفاف باعث کاهش جرم، بزه و ناهنجاری‌های اجتماعی می‌شود. این مسئله‌ای است که جامعه شناسان مکاتب غیر از مکتب اسلام هم به آن رسیده‌اند. این مدرس دانشگاه همچنین آرامش جسم به عنوان سومین اثر یاد کرد و گفت: همانگونه که حجاب آرامش روح را به دنبال دارد، باعث آرامش جسمی هم می‌شود. آدمی در پرتو آرامش روحی و روانی به آرامش جسم وتن می‌رسد که این آرامش مولود حجاب است.
حجاب و عفاف در جامعه
حجت‌الاسلام رفیعی با اشاره به بحث حجاب در جامعه و میزان همخوانی آن با موازین اسلامی گفت: در جامعه امروز ما، حجاب تا حد خوبی با موازین اسلامی همخوانی دارد. این مسئله می‌تواند تا حدود زیادی در آیندگان هم تاثیرگذار باشد. زیرا از طریق خانواده‌های این جامعه، این عقیده در کودکان و نوجوانان شکل می‌گیرد و تداوم پیدا می‌کند. به عبارتی می‌توان گفت که حجاب تابع تربیت اسلامی است.
این مدرس دانشگاه البته از برخی نارسایی‌ها درباره حجاب هم سخن می‌گوید. وی ادامه می‌دهد: در حالی که در بحث غرب‌گرایی، با تبلیغات لیبرالیستی توانسته‌اند عده‌ای را از بحث حجاب دور کنند، اما در واقع نباید این عده قلیل باعث شوند که از وضعیت عفاف در جامعه به بدی یاد کنیم یا به عبارتی خوش‌بینی خود را از دست دهیم.
کیفیت حجاب و مصداق‌های متعدد آن
وی درباره رعایت و کیفیت رعایت حجاب گفت: به نظر بنده اصل حجاب همواره وجود دارد، اما مصداق‌ها متفاوت هستند. وی ادامه داد: همواره یک مصداق برتر به نام چادر داریم و البته ما نتوو سایر پوشش‌ها از مصادیق دیگر حجاب است. اما نباید غافل شد که همه این‌ها مصداق حجاب است که در اسلام پذیرفته شده است. زیرا همه آنها در حفظ و کیفیت حجاب ملاک مشترک دارند. به بیانی دیگر، مانتو و چادر و... زمانی دارای ارزش‌اند که حجاب و پوشش را تامین کنند.
نگاه حاکمیتی و دولتی به مقوله حجاب
وی در این بخش، چگونگی اجرای حجاب را در جامعه شرح داد و درباره نگاه حاکمیتی به حجاب گفت: در مقوله‌ای همچون حجاب نباید صرفاً دستور و بخشنامه برای اجرای حجاب صادر کرد. این روش نمی‌تواند راهبر و راهگشا باشد. حجاب مسئله‌ای عقلی و تربیتی است و مهمترین وظیفه دولت، کمک به تربیت جامعه اسلامی و احاد مردم است.
در حقیقت اگر در این زمینه منطق را در پیش بگیریم، بدون شک موفق خواهیم بود. اما اگر از مقوله فرهنگ کم گذاشته شود و صرفا به عملکرد دستوری اکتفا کنیم، باعث می‌شود توفیق‌ها کم شود و به مرور از دست برود. وی تاکید کرد: مردم ما باید به زمینه‌های عقلی و تربیتی حجاب پی ببرند و آن را باور داشته باشند، نه این که صرفاً از روش‌های دستوری و حاکمیتی آنها را وادار به اقدامی خاص در این عرصه کنیم.
همشهری جمعه
